บ๊วย

       ลักษณะทางธรรมชาติ

     * เป็นพืชยืนต้นอายุยืนนานหลายสิบปี ปกติเป็นไม้ผลประเภทเจริญเติบโตและให้ผลผลิตดีในเขตหนาวจัดถึงระดับหิมะตก แต่บ๊วยบางสายพันธุ์เมื่อนำมาปลูกในประเทศตั้งแต่เมื่อ 50-80 ปีที่แล้ว ผ่านการปรับปรุงบำรุงพันธุ์มาเรื่อยๆ จนทำให้พัฒนาให้เป็นไม้ผลประเภทต้องการความหนาวปานกลางที่ไม่ต้องถึงระดับหิมะตกได้เป็นอย่างดี
                   
     * เจริญเติบโตทั้งทางสูงและแตกกิ่งสาขาเร็ว ระบบรากลึก แต่รากฝอยหากินบริเวณหน้าดินตื้นๆ เริ่มให้ผลผลิตเมื่ออายุต้น 3-4 ปีหลังปลูก และจะให้ผลผลิตต่อเนื่อง 70-80 ปี

     * เป็นไม้ผลคู่กับท้อที่มีลู่ทางการตลาดสดใสมาก ผลจากการปรับปรุงบำรุงพันธุ์จนได้สายพันธุ์ที่ให้ดีมาก คุณภาพผลผลิตได้รับการยอมรับจากตลาดในประเทศ ผิดกับแอป
เปิ้ลที่ซึ่งยังไม่สามารถพัฒนาและปรับปรุงสายพันธุ์ให้รับกับระดับสภาพอากาศหนาวเย็นของประเทศไทยได้

     * ช่วงพักต้นต้องการน้ำน้อย ช่วงนี้ถ้าต้นยังได้รับน้ำอยู่จะเฝือใบทำให้การออกดอกติดผลรุ่นต่อไปไม่ดีเท่าที่ควร แต่ช่วงหลังจากพักต้นเริ่มแตกใบอ่อนและออกดอกติดผลต้องการน้ำสม่ำเสมอ ถ้าขาดน้ำหรือได้รับน้ำไม่พอเพียงจะทำให้ดอกร่วงผลร่วงได้
                
     * ให้ผลผลิตปีละ 1 รุ่น ออกดอกแต่ละรุ่นดกมาก เป็นดอกเดี่ยวสมบูรณ์เพศ  แม้จะมีทั้งเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียอยู่ในดอกเดียวกันและผสมกันในตัวเองได้ แต่หากได้รับการผสมจากต่างดอกต่างต้นจะทำให้ได้คุณภาพผลดีกว่า 
               
     * เริ่มออกดอกช่วงเดือน ต.ค.– ธ.ค.อายุผลตั้งแต่ผสมติดถึงเก็บเกี่ยว 3 เดือนครึ่ง – 4 เดือน หรือประมาณช่วงเดือน มี.ค.– เม.ย. ซึ่งอาจต้องเก็บเกี่ยว 2-3 รุ่น

     * ลักษณะผลแก่จัดพอดีสำหรับเก็บเกี่ยวเพื่อรับประทานผลสด สังเกตจากสีผิวเปลือกผลที่เริ่มเปลี่ยนจากสีเขียวเป็นสีเขียวอมเหลือง หรืออาจจะมีสีแดงแต้มประปรายขึ้นอยู่กับสายพันธุ์

     * ผลแก่จัดพอดี เก็บลงมาแล้วปล่อยให้ลืมต้น 2-3 วัน จึงรับประทานสดจะได้รสชาติดีขึ้น

     * ผลแก่ไม่เต็มที่หรือแก่เกินไม่เหมาะสำหรับรับประทานสด เพราะรสจะติดเปรี้ยวมากและกลิ่นไม่ค่อยดี แต่ยังสามารถส่งโรงงานแปรรูปได้
                             
       สายพันธุ์                
       พันธุ์เชียงราย : 
       เป็นพันธุ์พื้นเมืองเดิม ขนาดผลค่อนข้างกลม ขนาดเล็ก ไม่นิยมปลูก
       พันธุ์ไต้หวัน : 
       เป็นพันธุ์ที่ปรับตัวเองจนเข้ากับสภาพอากาศของประเทศไทยได้ดีแล้ว  ผลกลม ยาวรี ขนาดใหญ่  สีสวย  รสและกลิ่นดี  นิยมปลูกกันมาก ได้แก่พันธุ์ปิงติง. และเจนโถ.
       หมายเหตุ :                
       การปลูกทั้งพันธุ์เชียงราย.และพันธุ์ไต้หวัน. แบบสลับแถวๆละสายพันธุ์คู่กัน  หรือปลูกแบบคละกันพันธุ์เชียงราย 1 ต้นต่อพันธุ์ไต้หวัน 4-5 ต้น เพื่ออาศัยเกสรตัวผู้ของพันธุ์เชียงรายเข้าผสมกับพันธุ์ไต้หวันก็จะช่วยให้พันธุ์ไต้หวันติดผลดกและมีคุณภาพดี                 

       ขยายพันธุ์                
       ตอน (ดีที่สุด). เสียบยอด...เสียบยอดหรือติดตาบนตอบ๊วยหรือท้อก็ได้  ควรติดตาช่วงพักตัว  เมื่อเข้าสู่หน้าฝนก็จะแทงยอดออกมา เลี้ยงต่อไป 4-5 ปีก็จะให้ผลผลิต
                   
       ระยะปลูก                
       ระยะปกติ  8 X 8  ม.หรือ  8 X 10  ม.                
       ระยะชิด    6 X 6  ม.หรือ  4 X 6  ม.
                                
       เตรียมดินและอินทรีย์วัตถุ                  
     - ใส่ปุ๋ยคอก (มูลวัวเนื้อ/นม + มูลไก่ไข่/เนื้อ/นกกระทา (แห้งเก่าข้ามปี)ปีละ 2 ครั้ง
     - ให้ยิบซั่มธรรมชาติ  ปีละ 2 ครั้ง                
     - ให้กระดูกป่น  ปีละ 1 ครั้ง                         
     - คลุมโคนต้นด้วยเศษพืชแห้งหนาๆเต็มพื้นที่บริเวณทรงพุ่ม ล้ำออกไปถึงนอกเขตทรงพุ่ม
     - ให้ปุ๋ยน้ำชีวภาพสูตรระเบิดเถิดเทิงหรือจุลินทรีย์ 1-2 เดือน/ครั้ง
       หมายเหตุ :                               
     - การฝังซากสัตว์ เช่น หอยเชอรี่ ปลาสด เป็นชิ้นเท่าลูกมะนาวหรือบดละเอียด ที่ชายเขตทรงพุ่ม 4-5 หลุม/ต้นทรงพุ่ม 3-5 ม. ฝังปีเว้นปี เพื่อให้ต้นมีสารอาหารกินตลอด 24 ชม.ต่อเนื่องหลายๆปี จะทำให้ต้นมีความสมบูรณ์สูง ตอบสนองต่อการบำรุงทุกขั้นตอนดีมาก
     - ให้ปุ๋ยน้ำชีวภาพ (ทางใบ-ทางราก)บ่อยเกินไปจะทำให้ต้นหยุดการเจริญเติบโต ไม่แตกใบอ่อน ผลหยุดขยายขนาดแล้วกลายเป็นผลแก่ การให้ทางใบอาจเป็นแหล่งอาศัยและแพร่ระบาดของเชื้อราได้                   
     - ฮอร์โมนธรรมชาติและฮอร์โมนวิทยาศาสตร์จะให้ประสิทธิภาพเต็มร้อยก็ต่อเมื่อ ต้นมีสภาพความสมบูรณ์สูง                 
 
       เตรียมต้น                 
       ตัดแต่งกิ่ง :                
     - ตัดแต่งกิ่งช่วงพักต้น                
     - ตัดกิ่งกระโดง  กิ่งในทรงพุ่ม  กิ่งคดงอ  กิ่งชี้ลง  กิ่งไขว้  กิ่งหางหนู  กิ่งเป็นโรค กิ่งชี้เข้าใน และตัดกิ่งที่บังแสงแดดต่อกิ่งอื่นออก ทำให้ทรงพุ่มโปร่งจนแสงแดดส่องผ่านเข้าไปได้ถึงทุกกิ่งทั่วภายในทรงพุ่ม  กิ่งที่ได้รับแสงแดดจะสมบูรณ์ดีกว่ากิ่งที่ไม่ได้รับแสงแดดหรือได้รับแสงแดดน้อย                
     - ตัดยอดกิ่งประธาน (ผ่ากบาล) ณ ความสูงต้นตามต้องการ  นอกจากช่วยทำให้แสงแดดผ่านจากยอดเข้าสู่ภายในทรงพุ่มได้อย่างทั่วถึงแล้ว  แสงแดดที่ร้อนยังช่วยกำจัดเชื้อราได้เป็นอย่างดีและเพื่อควบคุมขนาดความสูงทรงพุ่มอีกด้วย
                
       ตัดแต่งราก :                
     - ต้นอายุยังน้อยไม่ควรตัดแต่งราก ถ้าต้องการสร้างรากใหม่ให้มีประสิทธิภาพในการหาอาหารดียิ่งขึ้นให้ใช้วิธีล่อรากโดยพูนโคนต้นด้วยดิน 3 ส่วนกับอินทรียวัตถุ 1 ส่วน
          
     - ต้นอายุหลายปี ระบบรากเก่าและแก่มาก ให้พิจารณาตัดแต่งรากส่วนปลาย
ออก 1 ใน 4 โดยพรวนดินรอบทรงพุ่มลึก 10-15 ซม. แล้วให้ฮอร์โมนบำรุงราก 1-2 รอบ ห่างกันรอละ 15-20 วัน ต้นก็จะแตกรากใหม่จำนวนมากขึ้น และมีประสิทธิภาพในการดูดซับสารอาหารได้ดีกว่าเดิม                   

                 ขั้นตอนการปฏิบัติบำรุงบ๊วย      

     1.เรียกใบอ่อน                   
       ทางใบ :                    
     - ให้น้ำ 100 ล.+ 46-0-0(200 กรัม)หรือ 25-5-5(200 กรัม) สูตรใดสูตรหนึ่ง + จิ๊บเบอเรลลิน 10 กรัม ธาตุรอง/ธาตุเสริม 100 ซีซี. + สารสกัดสมุนไพร 250 ซีซี.ฉีดพ่นพอเปียกใบ ทุก 5-7 วัน ต่อการเรียกใบอ่อน 1 รุ่น
     - ฉีดพ่นสารสกัดสมุนไพร  ทุก 2-3 วัน                  
       ทางราก :                
     - ให้ปุ๋ยน้ำชีวภาพระเบิดเถิดเทิง + 25-7-7 (1-2 กก.)/ต้นทรงพุ่ม 3-5 ม./เดือน                 
     - ให้น้ำปกติ  ทุก 2-3 วัน                
       หมายเหตุ :                
     - เริ่มลงมือปฏิบัติทันทีหลังจากตัดแต่งกิ่ง                  
     - รักษาใบอ่อนที่แตกใหม่แต่ละชุดให้รอดพ้นจากโรคและแมลงให้ได้  ถ้าใบอ่อนชุดหนึ่งชุดใดถูกทำลายไปจะต้องเริ่มเรียกใบชุดที่หนึ่งใหม่ทำให้เสียเวลา
     - บ๊วยต้องการใบอ่อนเพียง 1 ชุด จากการเรียกใบอ่อนแต่ละครั้งเท่านั้น                       

     2.เร่งใบอ่อนเป็นใบแก่                    
       ทางใบ :                
     - ให้น้ำ 100 ล.+ 0-21-74(200 กรัม)หรือ 0-39-39(200 กรัม)สูตรใดสูตรหนึ่ง + ธาตุรอง/ธาตุเสริม 100 ซีซี.+ สารสกัดสมุนไพร 250 ซีซี. 1-2 รอบ ห่างกันรอบละ 
5-7 วัน ฉีดพ่นพอเปียกใบ                  
     - ฉีดพ่นสารสกัดสมุนไพร  ทุก 2-3 วัน                     
       ทางราก :                
       ให้น้ำปกติ  ทุก 2-3 วัน                
       หมายเหตุ :                
     - ใบอ่อนที่เกิดหลังการตัดแต่งกิ่งครั้งแรกไม่จำเป็นต้องเร่งให้เป็นใบแก่  แต่ปล่อยให้เป็นใบแก่ตามปกติ  ส่วนใบอ่อนรุ่นสองควรเร่งใบอ่อนให้เป็นใบแก่ เพื่อให้มีช่วงเวลาสะสมอาหารเพื่อการออกดอกนานขึ้น                 
     - สารอาหารในกลุ่มเร่งใบอ่อนเป็นใบแก่มีฟอสฟอรัส.และโปแตสเซียม.สูง นอกจากช่วยทำให้ใบเป็นใบแก่แล้วยังเสริมประสิทธิภาพขั้นตอนสะสมอาหารเพื่อการออกดอกได้อีกด้วย
         
     3.สะสมอาหารเพื่อการออกดอก                          
       ทางใบ :                
     - ให้น้ำ 100 ล.+ 0-42-56(200 กรัม)+ ธาตุรอง/ธาตุเสริม 100 ซีซี.+ แคลเซียม โบรอน 100 ซีซี.+ สารสกัดสมุนไพร 250 ซีซี. ทุก 5-7 วัน ติดต่อกัน 2-3 รอบ แล้วให้น้ำ 100 ล.+ ฮอร์โมนไข่ 25 ซีซี.+ สารสกัดสมุนไพร 250 ซีซี.สลับ 1 รอบ โดยฉีดพ่นพอเปียกใบ ติดต่อกัน 2-2 เดือนครึ่ง
     - ฉีดพ่นสารสกัดสมุนไพร  ทุก 2-3 วัน                
       ทางราก :                
     - ให้ปุ๋ยน้ำชีวภาพสูตรระเบิดเถิดเทิง + 8-24-24 หรือ 9-26-26 สูตรใดสูตรหนึ่ง (1-2 กก.)/ต้นทรงพุ่ม 3-5 ม./เดือน                 
     - ให้น้ำปกติทุก 2-3 วัน                
       หมายเหตุ :                
     - เริ่มปฏิบัติหลังจากใบอ่อนชุดสุดท้ายเพสลาด                
     - ปริมาณ 8-24-24 หรือ 9-26-26 ใส่มากหรือน้อยขึ้นอยู่กับปริมาณการติดผลในรุ่นปีผลิตที่ผ่านมา กล่าวคือ ถ้ารุ่นปีผลิตที่ผ่านมาติดผลดกมาก ผลผลิตมีคุณภาพดีมาก  ให้ใส่ในปริมาณที่มากขึ้น แต่ถ้ารุ่นปีผลิตที่ผ่านมาติดผลดกน้อยหรือไม่ติดผลเลย ให้ใส่ในปริมาณปานกลาง
     - การเพิ่มปริมาณปุ๋ยให้มากขึ้น  หมายถึง  การให้อัตราเดิมแต่ระยะเวลาให้ถี่ขึ้น  เช่น จากเคยให้ 15 วัน/ครั้งก็ให้เปลี่ยนเป็น 10 วัน/ครั้ง
     - แนวทางบำรุงให้ต้นได้สะสมอาหารเพื่อการออกดอกไว้มากที่สุดควรเตรียมแผนใช้เวลาบำรุง 2-3 เดือน 
     - การสะสมอาหารเพื่อการออกดอกมีความสำคัญมาก ช่วงนี้จำเป็นต้องให้สารอาหารกลุ่ม “สร้างดอก-บำรุงผล” ทั้งทางใบและทางรากให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้
     - บ๊วยไม่จำเป็นต้องงดน้ำหรือปรับ ซี/เอ็น เรโช  เมื่อเห็นว่าต้นสมบูรณ์เต็มที่แล้วให้ลงมือเปิดตาดอกได้เลย               

    4.เปิดตาดอก                   
      ทางใบ :                
      สูตร 1.....น้ำ 100 ล.+ 0-52-34(500 กรัม)+ สาหร่ายทะเล 50 กรัม + ฮอร์โมนไข่ 50 ซีซี.+ สารสกัดสมุนไพร 250 ซีซี.
      สูตร 2.....น้ำ 100 ล.+ ฮอร์โมนไข่ 100 ซีซี.+ ธาตุรอง/ธาตุเสริม 100 ซีซี.+ สารสกัดสมุนไพร 250 ซีซี.               
      ทางราก :                
    - ยังคงเปิดหน้าดินโคนต้นเหมือนช่วงปรับ ซี/เอ็น เรโช                
    - ให้ 8-24-24 หรือ 9-26-26 สูตรใดสูตรหนึ่ง (1/2-1 กก.)/ต้นทรงพุ่ม 3-5 ม.                
    - ให้น้ำปกติ  ทุก 2-3 วัน                
      หมายเหตุ :                
    - เริ่มปฏิบัติเมื่อต้นมีอาการอั้นตาดอกดีทั่วต้นและสภาพอากาศพร้อม
    - ใช้ทั้งสองสูตรสลับครั้งกัน สูตรละ 1-2 รอบ ห่างกันครั้งละ 5-7 วัน
    - เปิดตาดอกแล้ว ถ้าดอกออกมาไม่มากพอ  ระหว่างที่ดอกชุดแรกยังเป็นดอกตูมอยู่นั้น ให้เปิดตาดอกซ้ำอีก 1-2 รอบด้วยสูตรเดิม หรือจนกระทั่งดอกชุดแรกบานแล้วจึงยุติการเปิดตาดอกซ้ำ                       

    7.บำรุงดอก                   
      ทางใบ :                
    - ให้น้ำ 100 ล.+ 10-45-10(200 กรัม)+ ธาตุรอง/ธาตุเสริม 100 ซีซี.+ เอ็นเอเอ.100 ซีซี.+ ฮอร์โมนไข่ 25 ซีซี.+ สารสกัดสมุนไพร 250 ซีซี.
ฉีดพ่นพอเปียก ระวังอย่าให้โชกจนลงถึงพื้น                
    - ฉีดพ่นสารสกัดสมุนไพร  ทุก 2-3 วัน                  
      ทางราก :                
    - ยังคงเปิดหน้าดินโคนต้น                
    - ให้ 8-24-24 หรือ 9-26-26 สูตรใดสูตรหนึ่ง (1/2 กก.)/ต้นทรงพุ่ม 3-5 ม.
    - ให้น้ำปกติ  ทุก 2-3 วัน                
      หมายเหตุ :                     
    - ช่วงดอกตั้งแต่เริ่มแทงออกมาให้เห็นหรือระยะดอกตูม  บำรุงด้วยฮอร์โมน เอ็นเอเอ. 1 รอบ จะช่วยบำรุงเกสรทั้งตัวผู้และตัวเมียให้สมบูรณ์พร้อมรับผสม แต่ต้องใช้ด้วยระมัดระวังเพราะถ้าให้เข้มข้นเกินไปจะเกิดความเสียหายต่อดอกและถ้าให้อ่อนเกินไปก็จะไม่ได้ผล
 - ช่วงดอกเริ่มแทงออกมาใหม่ๆให้แคลเซียม โบรอน.1 รอบ จะช่วยให้ดอกสมบูรณ์ผสมติดดี                
 - ช่วงดอกตูมควรฉีดพ่นสารสกัดสมุนไพรให้บ่อยขึ้น เพื่อป้องกันกำจัดโรคและแมลงไปจนถึงช่วงดอกบาน                
    - ช่วงดอกบานควรงดการฉีดพ่นทางใบโดยเฉาะช่วงกลางวัน (08.00-12.00 น.) เพราะอาจทำให้เกสรเปียกจนผสมไม่ติดได้ หากจำเป็นต้องฉีดพ่นสารสกัดสมุนไพรให้ฉีดพ่นช่วงหลังค่ำ                
    - ควรฉีดพ่นเพื่อบำรุงดอกด้วยเครื่องมือฉีดพ่นที่มีแรงลมพ่นเบาที่สุดตามความเหมาะสม  เพื่อไม่ให้กระทบกระเทือนต่อส่วนต่างๆของดอก ควรฉีดพ่นที่ช่อดอกโดยตรงพอเปียก หรือฉีดพ่นให้ทั่วทรงพุ่มพอเปียกใบก็ได้
    - การไม่ใช้สารเคมีใดๆเลยติดต่อกันมานานจะทำให้ให้มีผึ้งและมีแมลงธรรมชาติอื่นๆเข้ามาช่วยผสมเกสร ซึ่งจะส่งผลให้การติดผลดีขึ้น                
    - ธรรมชาติของบ๊วยช่วงออกดอกต้องการน้ำมากกว่าไม้ผลอื่นๆ ดังนั้นการบำรุงตั้งแต่ช่วงเปิดตาดอกจนกระทั่งมีดอกออกมาควรเพิ่มปริมาณน้ำให้มากจะช่วยให้ดอกสมบูรณ์ดีขึ้น ช่วงนี้ถ้าขาดน้ำหรือได้น้ำไม่พอเพียงดอกจะแห้งและร่วง          

    8.บำรุงผลเล็ก                
      ทางใบ :                 
    - ให้น้ำ 100 ล.+ 21-7-14(200 กรัม)+ ธาตุรอง/ธาตุเสริม 100 ซีซี.+ แคลเซียม โบรอน 100 ซีซี.+ สารสกัดสมุนไพร 250 ซีซี.  ฉีดพ่นพอเปียกใบ ทุก 7-10 วัน
    - ฉีดพ่นสารสกัดสมุนไพร  ทุก 2-3 วัน                
      ทางราก :                
    - นำอินทรีย์วัตถุกลับเข้าคลุมโคนต้นให้เหมือนเดิม                  
    - ใส่ยิบซั่มธรรมชาติ 10 เปอร์เซ็นต์ของอัตราการใส่เมื่อช่วงเตรียมดิน
    - ให้น้ำหมักชีวภาพระเบิดเถิดเทิง + 25-7-7(1/2 กก.)/ต้นทรงพุ่ม 3-5 ม./เดือน
    - ให้น้ำปกติทุก 2-3 วัน                
      หมายเหตุ :                               
      เริ่มปฏิบัติหลังจากกลีบดอกร่วง  หรือขนาดผลเท่าเมล็ดถั่วเขียว       

    9.บำรุงผลกลาง                    
      ทางใบ :                
    - ให้น้ำ 100 ล.+ 21-7-14(200 กรัม)+ ธาตุรอง/ธาตุเสริม 100 ซีซี.+ ไคโตซาน 100 ซีซี.+ แคลเซียม โบรอน 100 ซีซี.+ สารสกัดสมุนไพร 250 ซีซี.ทุก 7-10 วัน  ฉีดพ่นพอเปียกใบ
    - ฉีดพ่นสารสกัดสมุนไพร  ทุก 2-3 วัน                
      ทางราก :                
    - ให้ปุ๋ยน้ำชีวภาพสูตรระเบิดเถิดเทิง + 21-7-14 (1/2-1 กก)/ต้นทรงพุ่ม 3-5 ม./ครั้ง/เดือน
    - ให้น้ำปกติ  ทุก 2-3 วัน                
      หมายเหตุ :                
    - เริ่มลงมือบำรุงเมื่อเมล็ดเริ่มเข้าไคล  การที่จะรู้ว่าผลเริ่มเข้าไคลแล้วหรือต้องใช้วิธีสุ่มเก็บผลลงมาผ่าดูเมล็ดภายในเท่านั้น                
    - การบำรุงระยะผลขนาดกลางต้องให้น้ำสม่ำเสมอแต่ต้องไม่ขังค้าง     กับให้ต้นมีความพร้อมล่วงหน้าเพราะหากมีฝนตกหนักลงมากระทันหันต้นปรับตัวไม่ทันก็อาจทำให้ผลแตกผลร่วงได้
    - ถ้าติดผลดกมากควรให้ฮอร์โมนน้ำดำ กับ แคลเซียม โบรอน 1-2 รอบ โดยแบ่งให้ตลอดช่วงผลขนาดกลางจะช่วยให้ต้นไม่โทรมเนื่องจากแบกภาระเลี้ยงผลจำนวนมากบนต้น       

    10.บำรุงผลแก่ก่อนเก็บเกี่ยว                   
       ทางใบ :                
     - ให้น้ำ 100 ล.+ 0-21-74(200 กรัม) หรือ 0-0-50 (200 กรัม) สูตรใดสูตรหนึ่ง + ธาตุรอง/ธาตุเสริม 100 ซีซี. + สารสกัดสมุนไพร 250 ซซี.หรือ
น้ำ 100 ล.+ มูลค้างคาวสกัด 100 ซีซี.+ ธาตุรอง/ธาตุเสริม 100 ซีซี.+ สารสกัดสมุนไพร 250 ซีซี.1-2 รอบ ห่างกันรอบละ 5-7 วัน และให้รอบสุดท้ายก่อนเก็บเกี่ยว 5-7 วัน  ด้วยการฉีดพ่นพอเปียกใบ                 
     - ฉีดพ่นสารสกัดสมุนไพร  ทุก 2-3 วัน
                         
       ทางราก :                
     - เปิดหรือไม่เปิดหน้าดินโคนต้น และนำอินทรียวัตถุออกหรือไม่ต้องนำออกก็ได้
     - ให้ 13-13-21 หรือ 8-24-24 สูตรใดสูตรหนึ่ง (1-2 กก.)/ต้นทรงพุ่ม 3-5 ม.                
       หมายเหตุ :                
     - เริ่มปฏิบัติก่อนเก็บเกี่ยว 10-20 วัน
     - การบำรุงผลแก่ใกล้เก็บเกี่ยวโดยให้ทางรากด้วย 8-24-24 เหมาะสำหรับต้นที่มีผลหลายรุ่นซึ่งหลังจากเก็บเกี่ยวผลแก่รุ่นแรกไปแล้วจะช่วยบำรุงผลชุดหลังต่อ นอกจากนี้ยังทำให้ต้นไม่โทรมเหมาะสำหรับการเตรียมความพร้อมของต้นต่อการปฏิบัติบำรุงรุ่นปีผลิตต่อไปอีกด้วย
     - บ๊วยต้องการพักต้นหลังเก็บเกี่ยวผลผลิต  เมื่อผลสุดท้ายหลุดจากต้นต้องเร่งบำรุงเรียกใบอ่อนเพื่อฟื้นฟูสภาพต้นทันที จะช่วยให้การออกดอกติดผลในรุ่นการผลิตปีต่อไปดีขึ้น